x

Księżyc i Tarcza Sobieskiego. Heveliana dawne i sztuka współczesna

8 czerwca 2022

W Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie trwa właśnie do 15 sierpnia 2022 roku niezwykła wystawa, w której bierze udział duża grupa artystów współpracujących z Defabryką. W wystawie biorą udział między innymi: Anna Kacprzak, Kimba Frances Kerner, Magdalena Kubik, Irena Ławruszko, Magdalena Nowakowska Troniewska, Wojciech Tylbor Kubrakiewicz, Karolina Zimna-Stelmaszewska.
 
Prezentowane są dzieła pochodzące ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej oraz prace i instalacje artystów z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, inspirowane działalnością i odkryciami słynnego astronoma. Na ekspozycję składają się dzieła Heweliusza – księgi i ryciny wpisane w 2021 r. na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, sobiesciana z Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, wybrane obiekty z kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, a także współczesne rzeźby, grafiki, obrazy, instalacje i multimedia.
Karolina Zimna-Stelmaszewska
 
„W przestrzeni” Scutum Sobiescanum / Tarcza Sobieskiego Konstelacja nazwana przez astronoma Jana Heweliusza w 1684 roku dla upamiętnienia zwycięstwa króla Jana III Sobieskiego nad armią Imperium Osmańskiego w bitwie pod Wiedniem. Prezentowany projekt stanowi rozwinięcie realizowanego przeze mnie cyklu grafik Konstelacje, w którym swoją uwagę skierowałam ku nocnemu niebu, rozważając znaczenie, jakie ono ma dla cywilizacji ludzkiej od zarania dziejów. W Konstelacjach każda z prac reprezentuje jeden z wybranych gwiazdozbiorów, będących graficzną reprezentacją mitologicznych istot i obiektów przypisanych do pewnych grup gwiazd – asteryzmów. Najistotniejsze jest dla mnie ukazanie w trójwymiarowej odsłonie nocnego nieba, które tylko pozornie jest nam bliskie i znane. W tym celu postanowiłam skonstruować przestrzenny model konstelacji Scutum Sobiescianum (Tarczy Sobieskiego), a następnie skonfrontować ze sobą trzy graficzne reprezentacje tego gwiazdozbioru, widzianego z różnych punktów w przestrzeni. Nocne niebo, które jest nam bliskie, znane, stałe, oczywiste, i od zawsze towarzyszy człowiekowi, staje się nagle całkowicie obce i traci swoje pierwotne znaczenie, kiedy spojrzy się na nie z innej perspektywy. Nic nie jest takie, jakie się wydaje. Ta zmiana punktu widzenia zmusza do myślenia i wzbogaca nas o nową wiedzę oraz doświadczenia. Umiejętność postrzegania świata we wszystkich jego przejawach oraz z odmiennej perspektywy jest niezbędnym narzędziem do głębszego zrozumienia jego funkcjonowania oraz samej jego istoty.
 
Irena Lawruszko
„Kosmiczne piękno”
Głębokie kosmiczne piękno, planety, gwiazdy i galaktyki w nieskończonym wszechświecie są dla nas bardzo interesujące, tajemnicze. Moje prace przedstawiają dwa obrazy – jeden z nich jest procesem odkrywania tajemnic kosmosu. Drugi natomiast przedstawia ciała kosmiczne.
Prace są wykonane w tradycyjnych technikach graficznych, takich jak akwaforta i akwatinta.
 

Kimba Kerner

Cetus jest jedną z najstarszych konstelacji i pochodzi z czasów Mezopotamii. W tamtych czasach nie był on morskim potworem, to miano przysługiwało Tiamat, wielkiej pramatce i żeńskiej energii słonej wody, która jest opisana w „Enuma Elisz” – babilońskiej mitologii o stworzeniu świata, znanej także, jako siedem tabliczek tworzenia. Tiamat została pokonana przez swoje własne potomstwo a z jej ciała powstały niebo i ziemia. W Enuma Elisz najpotężniejszą mocą jest słowo, które przywoła coś do istnienia. Podobnie jest z gwiazdozbiorami, które Heweliusz przywołał do istnienia nazywając je.

Mira została nazwana przez Heweliusza w roku 1662, jako „cudowna” po łacińsku, ponieważ nie znano wtedy innej gwiazdy, która się tak zachowywała, jest ona wielką czerwona pulsującą gwiazdą. Johannes Holward jest znany jako odkrywca jej zmienności w roku 1638.

Gwiazdozbiór jest tu przedstawiony w sposób w jaki Heweliusz go prezentował – z punktu widzenia Boga. Ludzie nadają imiona, dlatego są w odbiciu, żeby z punktu widzenia ziemi były czytelne.
 


 

Kontynuując zgadasz się na politykę cookies. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close